Motosiklet Aküleri
Bu içeriğin yayınlanma tarihi 6 aydan daha fazladır, içerdiği bilgiler eskimiş ve geçersiz kalmış olabilir.
Bu ay ki konumuz aküler. Sele altında veya motor gövdesinin içinde saklı duran bu önemli parçaya çoğu zaman gerekli olan bakımın yapılmadığı dikkatimi çekmiştir. Akü deyip geçmemek lazım şu an bulunduğumuz soğuk iklim şartlarında motosikletin ilk çalışmasında en büyük rolü oynayan parçadır.
Motosiklet aküleri tam bakımsız ve bakımlı olmak üzere ikiye ayrılabildiği gibi kimyasal yapılarına görede ayrılabilir.
Tam bakımsız aküler adından da anlaşıldığı üzere tüm servis yaşamı boyunca hiç bakıma ihtiyaç duymaz. Bu aküler özel yalıtım teknolojileri ile elektrolit seviyelerini dengede tutarlar. Bakımlı aküler ise belli aralıklarla elektrolit seviyelerinin kontrolüne ihtiyaç duyarlar.
Kimyasal olarak birbirinden ayırdığımızda ise kabaca kuru ve sıvı aküler olarak adlandırabiliriz. Kuru aküler katı elektrolit yapıları ile tam bakımsız olarak uzun bir süre hizmet etmek üzere tasarlanmıştır.
Kuru akü (AGM = Absorption Glass Mat) teknolojisi ilk olarak 1985 yılında askeri hava araçları için güç, dayanıklılık güvenlik ve ağırlık bakımından kullanılmaya başlamıştır. Yıllar boyu teknolojisi geliştirilmiş ve günümüze kadar gelmiştir. Bu tip akülerde asit, plakalar arasında emili bir halde ve yüksek kalite fiberglas kaplama arasında durağan durumdadır. Bazı silika jel içeren aküler gibi bu akülerde silika jel yoktur. Bu sayede asit ve plaka materyali arasında hızlı reaksiyon sağlanmış olmaktadır. AGM tip akülerde inanılmaz derecede düşük iç elektrik direnci vardır. Yüksek ölçüde amper verme ve alma özelliği sebebiyle şarj ve deşarj işlemleri diğer tip akülere göre daha başarılı gerçekleşir. AGM teknolojili aküler normal sıvı akülerin regülatörlü şarj cihazlarıyla rahatlıkla şarj edilebilir. Herhangi bir özel şarj cihazına ihtiyaç duymazlar. Ayrıca akma yapmazlar. Uzun raf ömürleri vardır. Tam boşalma dayanıklılığı yüksektir.
Sıvı aküler dediğimizde uzun yıllar boyu her tür motorlu taşıtta kullanılan sıvı elektrolitli aküler aklımıza gelir. Sıvı akülerinde tam bakımsız modelleri uzun süre hizmet edebilmektedir. Bu tip akülerde elektrolit plakalar arasında bulunmakta ve reaksiyon sıvı içine gerçekleşmektedir. Bu sıvının seviyesi tam bakımsız akülerde değişmez iken bakımlı akülerde reaksiyon sonucu buharlaşma sebebiyle azalabilir. Mutlaka kontrolleri yapılıp eksikse tamamlanmalıdır. Akma yapabilirler. Tam boşalma dayanıklıkları zayıftır.
Akü Kullanımı, Bakımı ve Yenileme Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Akümüzün ömrünü uzatmak ve servis kalitesinin sağlıklı devamı için bazı önemli konulara değinelim.
Aracınızın elektrik aksamının sağlıklı çalıştığına emin olun. Özellikle yıpranmış kablolar, direnç oluşturan veya aşırı yük çeken aygıtlar aküye ciddi yük bindirmektedir. Özellikle sigortasız olarak aküye direk bağlanan kalitesiz elektornik cihazlar akü ömrünü kısaltmaktadır.
Mutlaka motosikletinizin servis kitapçığında yazan özelliklerde akü kullanın. Kalite onaylı marka ürünleri kullanmanız hem cebiniz hem de motosiklet ekipmanlarınızın sağlığı için doğru bir seçim olacaktır.
Akülerin kullanım ömürleri ürün kataloglarında belirtilir buna mutlaka dikkat edin. Genelde 5 yıl ömür biçilen aküler yaygın olarak bulunmaktadır. Çoğu markanın 3, 5, 10 ve 10+ ömürlü aküleri bulunmaktadır. Yalnız şu unutulmamalıdır akü ömrü çevre, kullanım ve bakım şartlarına göre değişmektedir.
Akünüz sıvı tip akü ise mutlaka elektrolit seviyesini kontrol edin. Eksik ise saf su ile tamamlayın. Saf su harici su kullanmanız akünüze ciddi zarar verebilir. Ayrıca kafanıza göre asit eklemeye çalışmayın. Asit – su oranının bozulması sonucu akü kısa sürede bozulacak ve kullanılmaz hale gelecektir.
Akünün üst kısmının her zaman temiz olmasına dikkat edin. Bu kısımda havalandırma deliği varsa herhangi bir tıkanmanın olmadığına emin olun. Her zaman bağlantı kısımlarının korozyondan temiz ve bağlantılarının sıkı olmasına önem verin. Aşınan veya yıpranan bağlantıları mutlaka yenisiyle değiştirin.
Akünüzü her zaman şarjlı olarak kullanın. Aküler %80-90 oranında deşarj edilmesi sonucu ömürlerinden ciddi kayıplar oluşabilir. Özellikle sıvı akülerde bu durum daha fazla etkilidir. Bu nedenle aküler mutlaka şarjlı olarak tutulmalıdır.
Aküyü motosikletin üzerinden çıkartıp bir yerde bekletmeyi düşünüyorsanız öncelikle tam şarjda olmasını sağlayın, ardından kuru, ortalama oda sıcaklığında ve ahşap – plastik gibi yalıtımlı bir madde üzerinde muhafaza edin. 2 haftada bir genel kontrol yapın, şarj durumunu ölçün. Gerekiyorsa şarj yapın.
Unutulmamalıdır ki aküler üretildiği andan itibaren yıpranmaya başlar. Bu sebeple akünün üretim tarihi ve raf bekleme ömrüne dikkat edin. Satın alırken taze akü almanız yararınızadır. Bekleyen akü eskimez gibi yanlış bir kanıya kapılmayın.
Zayıflamış, gücünü yitirmiş bir akü hemen kendini belli eder. Böyle bir durumda bekletmeden akünüzü yenileyin. Aksi halde yolda kalabilirsiniz.
Bakım İşleminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir iş yapılırken en önemli şey güvenliktir. Akü bakımı sırasında da dikkat edilmesi gereken kurallar vardır.
Aküyü araçtan sökerken daima önce toprak olan ucu sökün. Takarken ise her zaman önce + ucu takın. Asla ve asla iki kutup birbiriyle direk temas etmemelidir. Böyle bir durumda akü patlayabilir ve sizi ciddi tehlikeye sokabilir.
Mutlaka ele eldiven ve göze yanları kapalı tip emniyet gözlüğü takın.
Sıvı aküler sülfürik asit içerirler ve deri ile temasında ciddi tahribatlara sebep olurlar. Asit değmesi durumunda hemen bol su ile müdahale edilmeli ve bulaşan yer yıkanmalıdır. Bu sebeple bakım işlemi sırasında yanınızda bol su bulundurun.
Sıvı aküleri 55 dereceden fazla eğmeyin.
Şarj öncesi ve sonrası kıvılcım oluşumunu engelemek için her zaman şarj cihazını kapatın. Sonra kabloları yerinden çıkartın.
Şarj ve bakım alanları havalandırmalı, temiz ve çevrede kaynak, soba, sigara gibi ateş kaynaklarının olmadığı bir ortam olmalıdır. Aküden çıkan gazlar yanıcıdır ve patlayabilir.
Eğer akü donmuş ise 15 C dereceye kadar ısınmasını bekleyin ve sonrasında şarj edin.
Akünün bakımını yaparken özellikle gövdeyi ve kapaklarını kontrol edin. Herhangi bir çatlak, sızıntı olup olmadığını araştırın.
Akülerinizi kalite standartı yüksek şarj cihazları ile şarj etmeye özen gösterin. Bu tip cihazlar hassas ölçüm yapabildikleri gibi aşırı şarj etme gibi olumsuzlukları da önlemektedir.
Çevreyi koruyun: Eski akülerinizi kaldırıp atmayın, elektroliti toprağa suya dökmeyin. Bu tip atık ürünleri imha eden kurumlara veya akü satış bayilerine teslim edin. Bu dünya tüm insanlığın ve gelecek nesillerin. Onlara temiz bir dünya bırakmak ve sağlıklı nesiller için çevrenizi koruyun.
Günümüzün teknolojisiyle üretilmiş kaliteli bir akü kullanıcıya uzun süre hizmet edecektir. Tabi siz bakımına dikkat ettiğiniz sürece.
Görüşmek üzere. Yolunuz açık olsun.
Kaynak
